Terah in de Promptuarii Iconum Insigniorum (1553) 1
Hoe oud was Terah?
Een onderwerp met zo’n titel lijkt een onooglijk detail, maar het is belangrijk voor de chronologie. Het kan de tijd tussen Abraham en de zondvloed, en daarmee het allereerste begin van Egypte, 60 jaar verder naar het verleden schuiven.
Genesis 11:26
“Terah had zeventig jaar geleefd, toen hij Abram (Abraham), Nahor en Haran verwekte.”
Dit betekent niet per se dat hij een drieling kreeg of dat Abraham de oudste was. Het vers is grammaticaal gezien niet verlijkbaar met de rest van deze genealogie, maar wel met Genesis 5:32: “Toen Noach vijfhonderd jaar oud was, verwekte Noach Sem, Cham en Jafeth.” Sem wordt het eerst genoemd, maar hij was niet de oudste (Gen 10:21) en werd pas geboren toen Noach 502 was (Gen 7:11, 11:10). Sem staat vooraan omdat hij de volgende is in de lijn naar Jezus de Messias. Als 5:32 dus alleen de leeftijd aangeeft waarop Noachs oudste zoon werd geboren, zal dat ook gelden voor het vergelijkbare 11:26. Terah was dan 70 toen zijn oudste zoon werd geboren. 2
Haran zal de oudste zijn geweest. Hij had drie kinderen, een zoon, Lot, en twee dochters, Milka en Jiska. Milka trouwde met haar oom Nahor (Gen 11:29) en volgens de oude rabbijnen was Jiska de oorspronkelijke naam van Sara. Josephus noemt Harans dochters dan ook Milka en Sara 3. Abraham noemt Sara “echt mijn zuster. Zij is de dochter van mijn vader, maar niet de dochter van mijn moeder” (Gen 20:12). Dat hoeft niet te betekenen dat ze halfbroer en halfzus waren; woorden voor familieleden waren rekbaar. Jakob was de zoon van zijn opa Abraham (Gen 28:13). Abraham en zijn neef Lot waren broers (Gen 13:8, 14:14, 16), net als Jakob en zijn oom Laban (Gen 29:12, 15). De HSV vertaalt de relatie tussen Jakob en Laban met “neef” respectievelijk “familie”, maar in de grondtekst staat ach, broer.
Abraham was vermoedelijk Terahs jongste zoon. Sara was 10 jaar jonger dan haar man (Gen 17:17) en als ze echt Harans dochter was, was Abraham een stuk jonger dan zijn broer/schoonvader. Daarnaast was het in de familie van Nahor niet gebruikelijk dat de oudere zus trouwde voor de jongere (Gen 29:26). Als Milka eerder trouwde zal Nahor ouder zijn geweest dan Abraham.
Genesis 11:31-12:4
Terah vertrok met Abraham, Lot en Sara “uit Ur van de Chaldeeën om naar het land Kanaän te gaan; en zij kwamen tot Haran en bleven daar wonen. De dagen nu van Terah waren tweehonderdvijf jaar, en Terah stierf in Haran.” Hierna staat de roeping van Abraham in Haran en zijn vertrek naar Kanaän, toen hij 75 was.
Dat Abrahams roeping beschreven wordt na Terahs dood betekent niet dat het een na het ander volgde, dus dat hij 75 was toen Terah stierf. Abrahams dood in 1991 (Gen 25:7-8) wordt beschreven voor de geboorte van Jakob in 2006 (Gen 25:26), 15 jaar eerder. Izaks dood in 1886 (Gen 35:29) staat voor de verkoop van Jozef in 1898 (Gen 37), 12 jaar eerder. Dit vers was alleen een logische plek om Terahs overlijden te vermelden, want alles wat voor het boek Genesis nodig was van zijn levensverhaal was verteld.
Maar dat Abrahams vertrek op 75-jarige leeftijd toch aan het jaar van Terahs overlijden kan worden gekoppeld, bewijst Stefanus: “De God der heerlijkheid verscheen aan onze vader Abraham, toen hij nog in Mesopotamië was (…) Toen ging hij uit het land van de Chaldeeën en ging in Haran wonen. En daarvandaan bracht Hij, nadat zijn vader gestorven was, hem over naar dit land, waar u nu in woont.” (Hand 7:2-4) Terah stierf dan op 205-jarige leeftijd toen Abraham op 75-jarige leeftijd uit Haran vertrok, en was logischerwijs 130 jaar bij Abrahams geboorte. Het verklaart waarom Abraham ineens in de plaats van zijn vader optreedt als familiehoofd (Gen 11:31, 12:5).
Conclusie
130 is behoorlijk oud om nog vader te worden. Maar Terah werd in totaal 205, en als je dat omrekent naar tegenwoordig, in Nederland kan een man ongeveer 80 worden, was hij slechts 50,7 jaar.
Abraham was met 99 jaar al onvruchtbaar (Gen 17:17, 18:11-12, Rom 4:18, Hebr 11:11). Maar dat kan ook aan hem hebben gelegen. Hij werd 175 (Gen 25:7) en omgerekend naar de huidige Nederlandse maatstaven was hij op zijn 99e nog maar 45,2. Benjamin werd bovendien geboren toen Jakob al ongeveer 106 was, tussen 1901-1898, en van zijn ouders was alleen zijn moeder onvruchtbaar (Gen 30:24). Jakob werd 147 (Gen 47:28) en omgerekend naar de huidige Nederlandse maatstaven was hij ongeveer 57,7 bij Benjamins geboorte. En dat is wel oud, maar het is nog prima mogelijk.
Terah was dus 130 bij Abrahams geboorte.
laatste wijziging: 16 augustus 2022
- Published by Guillaume Rouille (1518?-1589), Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=8804631[↩]
- Henry B. Smith Jr., From Adam to Abraham: the Latest on the Genesis 5 and 11 Project (2021) [↩]
- Flavius Josephus, Antiquities of the Jews, 1.6.5 en 1.7.1 (“Lot, his brother Haran’s son, and his wife Sarai’s brother”).[↩]